Ψηφιακός εκφοβισμός - προφίλ θύματος και θύτη

Ο καθένας μας μπορεί να εμπλακεί σε ένα περιστατικό ψηφιακής παρενόχλησης ως το άτομο που υφίσταται αντίστοιχες συμπεριφορές ή τις πραγματοποιεί αλλά ακόμη πιο συχνά, και ως παρατηρητής. Η ψηφιακή παρενόχληση ίσως ελκύει παιδιά που δεν έχουν παρενοχλήσει ποτέ στην πραγματική ζωή επειδή πιστεύουν ότι καλύπτονται από την ψευδαίσθηση της ανωνυμίας όταν χρησιμοποιούν το διαδίκτυο ή το κινητό τους. Με τον τρόπο αυτό πιστεύουν ότι θα μπορούσαν να προβούν σε συμπεριφορές που δεν θα διανοούνταν στις διαπροσωπικές τους σχέσεις, και να χρησιμοποιήσουν τις νέες τεχνολογίες για να αναστατώσουν άτομα από το σχολικό και το οικογενειακό τους περιβάλλον. Πολλές φορές μπορεί ακόμα και να ενδώσουν στην πίεση συνομηλίκων τους και να προωθήσουν ένα e-mail με εκφοβιστικό περιεχόμενο χωρίς να αναλογιστούν τις συνέπειες. Ιδιαίτερα κρίσιμος είναι και ο ρόλος του παρατηρητή καθώς μπορεί να βοηθήσει στην αποκλιμάκωση ενός περιστατικού.

Το προφίλ του θύματος

Τα θύματα, συνήθως, είναι ήσυχα και ευαίσθητα άτομα. Δεν εμφανίζουν επιθετική ή προκλητική συμπεριφορά και σπάνια αμύνονται η αντεπιτίθενται, ακόμα κι όταν δέχονται προσβολές. Το κυριότερο και καθοριστικό χαρακτηριστικό τους είναι το ότι είναι σωματικά ή ψυχολογικά πιο αδύναμοι από τους δράστες. Όπως προαναφέρθηκε, οι bullies δρουν αδιακρίτως. Βασικό, όμως, στοιχείο της θυματοποίησης, σε πολλές περιπτώσεις, αποτελεί η διαφορετικότητα ή, πιο συγκεκριμένα, η απόκλιση από κάποιον κοινά αποδεκτό μέσο όρο χαρακτηριστικών και συμπεριφορών. Γι’ αυτόν τον λόγο, συχνά θυματοποιούνται άτομα με διαφορετικότητα όπως διαφορετική εθνικότητα και ή θρησκεία, ή με κάποια αναπηρία. Πάντως, άλλα χαρακτηριστικά, όπως το βάρος, το ντύσιμο ή το να φορά κάποιος γυαλιά μυωπίας, δεν φαίνεται να είναι παράγοντες που θα μπορούσαν να συσχετισθούν με την εν προκειμένω θυματοποίηση. Ενδείξεις που πιθανόν να υποδηλώνουν ότι ένα παιδί έχει πέσει θύμα σχολικού εκφοβισμού είναι:

  • Μειωμένη διάθεση ή άρνηση να πάει στο σχολείο με πρόσχημα αδιαθεσία.
  • Αδικαιολόγητες απουσίες.
  • Απροσδόκητη μαθησιακή πτώση που αποτυπώνεται με βαθμούς που πέφτουν.
  • Στα διαλείμματα περνά το χρόνο του γύρω από τους εκπαιδευτικούς και τα γραφεία.
  • Αλλάζει τις διαδρομές από και προς το σχολείο.
  • Τα ρούχα του είναι συχνά κατεστραμμένα.
  • Έχει σημάδια και μελανιές στο σώμα ή άλλες ενδείξεις επίθεσης και αποφεύγει να εξηγήσει πώς συνέβησαν.
  • Χάνει συχνά τα πράγματά του.
  • Ζητάει συχνά λεφτά.
  • Αρνείται να συμμετέχει σε σχολικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες
  • Υπάρχουν επίμονες ξαφνικές αλλαγές στη διάθεσή του
  • Παραπονιέται για ψυχοσωματικά προβλήματα.

Το προφίλ του θύτη

Οι bullies έχουν ανάγκη να νιώσουν δυνατοί / ισχυροί (μπορούμε να πούμε ότι νιώθουν ενός είδους ανασφάλεια για τη δύναμή τους) και αντλούν ευχαρίστηση και ικανοποίηση με το να κακομεταχειρίζονται τους άλλους. Παρ’ όλα αυτά, έχουν μικρή η καθόλου εμπάθεια για τα θύματά τους (άρα δρουν αδιακρίτως) και συχνά δικαιολογούν τις πράξεις τους, λέγοντας ότι τα θύματα τους προκάλεσαν – λένε δηλαδή ένα ψέμα και φαίνεται να μην έχουν το θάρρος να παραδεχθούν την παραβατική τους συμπεριφορά, ερχόμενοι ενώπιον των ευθυνών τους. Επιπρόσθετα, είναι συχνά ανυπάκουοι, προκλητικοί ή εναντιώνονται σε άλλους ενηλίκους (αντιδραστικοί), καθώς και αντικοινωνικοί. Τείνουν να παραβαίνουν τους κανόνες, φέρονται να έχουν ελάχιστο άγχος και υπερβολική αυτοεκτίμηση (δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι θυματοποιούν άλλους γιατί νιώθουν άσχημα για τους εαυτούς τους) και έχουν μάθει να αντεπιτίθενται για να διαχειρίζονται τα όποια προβλήματά τους, συμπεριφέρονται, δηλαδή, με βιαιότητα. 

Post a comment

Your email address will not be published.

Related Posts